Covid-19:જાણો શુ છે સેપ્સીવેક દવા,જેને લઈને દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે એનાથી કોરોનાથી બચી શકાય છે,જાણો વિગતવાર..

કોરોના વાયરસની સારવાર માટે (કોવિડ 19),દવાઓ અને રસી બનાવવા માટે સતત પ્રયત્નો કરવામાં આવી રહ્યા છે.વિશ્વભરમાં પ્રયાસો થઈ રહ્યા છે.આપ્રયત્નોમાં,કેટલીક દવાઓનો પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે જે કોવિડ 19 ની સારવારમાં મદદ કરી શકે છે.તાજેતરમાં,ભારતમાં નવી દવાઓના ક્લિનિકલ ટ્રાયલને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.આ દવા સેપ્સિવક છે.આ દવાનો ઉપયોગ ગ્રામ નેગેટિવ સેપ્સિસ રોગની સારવારમાં થાય છે.21 એપ્રિલે, ભારતીય તબીબી સંશોધન પરિષદે આ સંદર્ભે માહિતી આપીઆરોગ્ય મંત્રાલયના અન્ડરસેક્રેટરી લવ અગ્રવાલએ જણાવ્યું હતું કે,”કોવિડ 19 ના ગંભીર બિમાર દર્દીઓમાં મૃત્યુદર ઘટાડવાની દવાઓની સંભાવનાનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે વૈજ્ઞાનિક અને ઓદ્યોગિક સંશોધન (સી.એસ.આઇ.આર) ક્લિનિકલ ટ્રાયલ શરૂ કરશે. ગ્રામ નકારાત્મક સેપ્સિસ દર્દીઓ અને કોવિડ 19 દર્દીઓ વચ્ચેના ક્લિનિકલ સંકેતોની સમાનતાને કારણે, ડ્રગ કંટ્રોલર ઓફ ઇન્ડિયા (ડીસીજીઆઈ) એ ઘણી હોસ્પિટલોમાં ટૂંક સમયમાં જ ટ્રાયલ શરૂ કરવાની મંજૂરી આપી છે.

સેપ્સિવેકના અજમાયશ માટે ત્રણ હોસ્પિટલોની પસંદગી કરવામાં આવી છે. તેમાં પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએટ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ મેડિકલ એજ્યુકેશન એન્ડ રિસર્ચ, ચંદીગ,, એઈમ્સ દિલ્હી અને ભોપાલનો સમાવેશ થાય છે. અહીં 50 કોવિડ 19 દર્દીઓ પર સેપ્સિસનું પરીક્ષણ કરવામાં આવશે.સીએસઆઈઆરના ડાયરેક્ટર જનરલ ડો. શેખર સી. મંડે સમજાવે છે, “કેડિલા ફાર્માસ્યુટિકલ્સ લિમિટેડે આ દવા તૈયાર કરી છે અને સી.એસ.આઈ.આરના સહયોગથી ત્રણ હોસ્પિટલોમાં તેનું પરીક્ષણ કરવામાં આવશે.ત્રણ હોસ્પિટલોમાંથી એકને એથિક્સ કમિટીની મંજૂરી મળી છે.બાકીના બેને મંજૂરી આપવાનું બાકી છે.પરવાનગી મંજૂરી મળતાની સાથે જ અમે સુનાવણી શરૂ કરીશું.કોવિડ 19 ના ગંભીર કેસવાળા 50 દર્દીઓ પર અજમાયશ કરવામાં આવશે.સી.એસ.આઈ.આર એ ડીસીજીઆઈ પાસે ત્રણ અલગ અલગ ટ્રાયલ માટે પરવાનગી માંગી હતી. પ્રથમ ટ્રાયલ ગંભીર કેસોવાળા દર્દીઓની તપાસ કરશે. બીજામાં, દર્દીઓ કે જેઓ આઇસીયુમાં નથી પણ કોવિડ 19 ની સારવાર લઈ રહ્યા છે, તેમની થોડીક મોટી પરીક્ષા લેવામાં આવશે. ત્રીજી અજમાયશમાં, જે દર્દીઓ સાજા થયા છે, તેઓને આ દવા આપીને ફરીથી કોવિડ 19 થતો અટકાવવા માટે પરીક્ષણ કરવામાં આવશે.

સીએસઆઇઆર કહે છે કે આ ક્ષણે કોઈ સ્પષ્ટ પુરાવા નથી કે કોવિડ 19 સાજા થયા પછી ફરીથી બન્યું છે.જો કે આ ત્રણેય ટ્રાયલ માટે મંજૂરી આપવામાં આવી છે. જો પ્રથમ અજમાયશમાં દર્દીઓની સંખ્યા ઓછી હોય,તો તે બેથી ત્રણ મહિનામાં પરિણમી શકે છે.હાલમાં, એન્ટી-ગ્રામ સેપ્સિવેકમાં સેપ્સિવક દવાનો ઉપયોગ થાય છે. અમદાવાદની કેડિલા ફાર્માસ્યુટિકલ્સએ સેપ્સિવક દવા બનાવી છે. ગ્રામ-નેગેટિવ સેપ્સિસના દર્દીઓની સારવાર માટે આ દવા સીએસઆઈઆરની મદદથી બનાવવામાં આવી હતી.આ પ્રોજેક્ટ સીએસઆઈઆરની’ન્યૂ મિલેનિયમ ઇન્ડિયન ટેકનોલોજી’ પહેલ હેઠળ હાથ ધરવામાં આવ્યો હતો.કંપની ગ્રામ નેગેટિવ સેપ્સિવેક માટે આ દવાના ક્લિનિકલ ટ્રાયલમાં સફળ રહી હતી.કંપનીની વેબસાઇટ જણાવે છે કે”સેલિવાકમાં માયકોબેક્ટેરિયમ ડબ્લ્યુ છે જે સેપ્સિસના દર્દીઓમાં રોગપ્રતિકારક પ્રતિભાવને નિયંત્રિત કરે છે.આ દવાને ડીસીજીઆઈ દ્વારા સેપ્સિસ અને સેપ્ટિક આંચકોમાં ઇમ્યુનોથેરાપીની સારવાર માટે મંજૂરી આપવામાં આવી છે.તેની આકસ્મિક અજમાયશમાં મૃત્યુદરમાં 11 ટકાનો સંપૂર્ણ ઘટાડો અને સેપ્સિસના દર્દીઓમાં 55.5 ટકાની તુલનાએ ઘટાડો જોવા મળ્યો છે.

સેપ્સિવેકને કારણે વેન્ટિલેટર પર, આઈ.સી.યુ.મા હોસ્પિટલમાં ઓછા રોકાતા હોય છે.” શેખર માંડે એમ પણ કહે છે કે સેપ્સિસ ટ્રાયલમાં તે જાણવા મળ્યું હતું કે સેપ્સિવક કુલ મૃત્યુદર 50૦ ટકાથી નીચે લાવે છે. તે માનવ રોગપ્રતિકારક શક્તિને વેગ આપે છે,એટલે કે,શક્તિ આપે છે.તેથી કોવિડ 19 માટે તેની ક્લિનિકલ ટ્રાયલ પણ ધ્યાનમાં લેવામાં આવી હતી.આ અજમાયશનો આધાર એ છે કે એન્ટિગ્રામ સેપ્સિસ અને કોવિડ 19 ના લક્ષણો વચ્ચે થોડી સમાનતા છે,તેથી સેપ્સિવક દવા કોવિડ 19 પણ મદદ કરી શકે છે.આવી સ્થિતિમાં,આપણે જાણીએ છીએ કે આ સમાનતા શું છે અને તેમાં સેપ્સિવacક દવા કેવી રીતે કાર્ય કરે છે.સૌ પ્રથમ જાણો કે સેપ્સિસ શું છે. સેપ્સિસ એ એક રોગ છે જે શરીરમાં ચેપને કારણે થાય છે. આમાં, આપણી રોગપ્રતિકારક શક્તિ ખૂબ જ સક્રિય બને છે.આ રોગ શરીરમાં કેટલાક પ્રકારના બેક્ટેરિયલ ચેપથી શરૂ થાય છે. જેમ કે શરીરના કોઈપણ ભાગમાં ખંજવાળી અથવા કટ, જંતુના કરડવાથી. પરંતુ જો ચેપ ઝડપી દરે શરીરમાં ફેલાવા લાગે છે, તો રોગપ્રતિકારક શક્તિ તેને રોકવા માટે ઝડપી દરે કામ કરવાનું શરૂ કરે છે. આવી સ્થિતિમાં, રોગપ્રતિકારક શક્તિ વાયરસ તેમજ તંદુરસ્ત કોષો પર હુમલો કરવાનું શરૂ કરે છે. આને કારણે શરીરના ઘણા અવયવો કિડની, યકૃત વગેરે જેવા કામ કરવાનું બંધ કરે છે. આમાં મૃત્યુ પણ થઈ શકે છે.

ગ્રામ નેગેટિવ સેપ્સિસ શું છેસીએસઆઈઆરની જમ્મુ સ્થિત લેબના ડિરેક્ટર ડો.રામ વિશ્વકર્મા કહે છે,”બે પ્રકારના બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શન છે  એક ગ્રામ નેગેટિવ અને બીજો ગ્રામ પોઝિટિવ.સેપ્સિસ એ બંને ગ્રામ નેગેટિવ અને ગ્રામ સકારાત્મક પણ હોઈ શકે છે.આ બંને વિવિધ પ્રકારના બેક્ટેરિયાના છે.ગ્રામ-નેગેટિવ બેક્ટેરિયા સૌથી જોખમી છે. અમારી પાસે તેમની દવાઓ નથી.આમાં મૃત્યુ 50 થી 60 ટકા કેસોમાં થાય છે.મોટાભાગના એન્ટિ-બાયોટિક ગ્રામ પોઝિટિવ માટે છે.ગ્રામ નેગેટીવ સેપ્સિસમાં, રોગપ્રતિકારક શક્તિ હાયપરએક્ટિવ બને છે અને શરીરને નુકસાન કરવાનું શરૂ કરે છે.તેને સાયટોકીન સ્ટ્રોમ પણ કહેવામાં આવે છે. કોવિડ 19 ના ગંભીર કિસ્સાઓમાં પણ આવું જ જોવા મળ્યું છે. આમાં,જ્યારે ચેપ મોટા પ્રમાણમાં વધે છે,ત્યારે શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ હાયપરએક્ટિવ થઈ જાય છે. અમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિ મૂંઝવણમાં આવે છે અને તે તંદુરસ્ત કોષો પર પણ હુમલો કરે છે અને શરીરના ભાગોને આના કારણે નુકસાન થવા લાગે છે.

ડોક્ટર રામ વિશ્વકર્મા સમજાવે છે કે રોગમાં સેપ્સિવક શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિને વધારે છે. રોગપ્રતિકારક શક્તિના ઘણા ઘટકો છે. આ દવાઓ જે લાભકારક રોગપ્રતિકારક શક્તિ છે તેમને વધારવામાં મદદ કરશે અને રોગપ્રતિકારક શક્તિને નિયંત્રિત કરશે જે હાયપરએક્ટિવ થઈ ગઈ છે.રોગપ્રતિકારક શક્તિ વિના,મનુષ્ય જીવી શકતો નથી,પરંતુ જો તે અતિસક્રિય બને છે. રામ વિશ્વકર્મા કહે છે “એક સારી બાબત એ છે કે ગ્રામ નેગેટિવ સેપ્સિસ માટે સેપ્સિસને મંજૂરી આપવામાં આવી છે. એકવાર દવાને મંજૂરી આપવામાં આવે, તેનો અર્થ એ કે તે મનુષ્ય માટે સલામત છે. હવે આપણે એ જોવું રહ્યું કે આ દવા કોવિડ 19 માં ફાયદાકારક છે કે નહીં. તેને ફરીથી હેતુ માટે એટલે કે બીજા હેતુ માટે ફરીથી વાપરવા માટે કહેવામાં આવે છે. સંપૂર્ણ નવી દવા બનાવવામાં વર્ષોનો સમય લાગે છે. “